Bilgi Iletici Metinler Nedir, Özellikleri

Bilgi Iletici Metinler Nedir, Özellikleri




Yabanci dil olarak Türkçe ögretiminde özgün metin türü olarak bilgi iletici


metinlerle çalismak, dersleri kuskusuz olumlu yönde etkileyecektir.


Bu tür metinler Türk kültürüne iliskin bilgileri ve belli olgulara dayanan


durumlari içerirler. “Gazete / dergi / TV / radyo haberleri, yorumlar, makaleler,


söylesiler, okuyucu mektuplari, sözlük / ansiklopedilerden bölümler, bildiriler,


grafik, istatistik, bilgi çözümlemeleri, reklamlar vb.” ( Tapan N.,1989s.186)


bilgi iletici metinler içinde ele alinabilir.


Bilgi iletici metinlerle Türkiye ve Türkçe konusulan ülkeler üzerine bilgi


verilir ve ögrencinin bu bilgileri anlamasina, degerlendirmesine ve


yorumlamasina çalisilir. Burada Türk Kültürü olgularinin nesnel bilgileri veya


eyleme yönelik ülke bilgisi uygulamalari baslangiç noktasi olabilir. Örnegin


temel gereksinimlerimizden olan “yemek yeme” bildirisim durumundan yola


çikilarak ögrenciye Türkiye’deki yemekler, yemek aliskanliklarimiz veya yemek


fiyatlarini anlatan metinler sunulup bunlarla uygulamalar yapilabilir. Bu yolla


ögrenciye hem birçok bilgi aktarilmis olur, hem de onun eyleme geçmesine


olanak saglanir. Bu bilgilerden baska ögrencinin bakis açisini genisletmek için


Türkiye üzerine daha genel bilgiler aktarilabilir. “Bu dogrultuda sürdürülen


çalismalarda ögrenciye tarihsel gelisim de göz önünde tutularak, Türkiye’nin


özellikle politik, ekonomik, kültürel durumlari ile ilgili kapsamli bilgiler


verilmelidir.” (Tapan N.,1990,s.58-59)


Yabanci dil ögretiminde kültür karsilastirmalarini da olanakli kilan bu tür


metinlerle çalismak ögrenciye dilbilgisinin yani sira kisisel deneyimlerini


artirmak, degisik bakis açilari kazandirmak, bilgi düzeyini yükseltmek, kendi


kosullarini baska bir ülkenin kosullari ile karsilastirmak gibi olanaklar saglar.”


(Tapan N.,1989,s.187)


Bu tip metinlerle çalisirken göz önünde bulundurulacak önemli nokta


sudur: “Metinlerin yansittigi yabanci dünya ile iliskili gerçeklerin ögrencinin


kendi yasam deneyimini asmamasi gerekir” (Tapan N.,1989,s.187) Açikçasi


kullanilan metin ögrencilerin kendi kültürlerinden çok farkli veya ayni ögeleri


içeriyorsa istenilen amaca ulasmak olanaksizdir.


“Türkçe ögretiminde kültür karsilastirmalari yoluyla yapilabilecek en


verimli çalismalar G.Neuer’in deyisiyle yari anlamanin yol açtigi gerilimi


yaratabilecek metinlerle gerçeklesebilir. Çünkü ögrenci Türk kültürüne kendi ön


bilgileri, kendi yasam deneyimleri ile yaklasirken, sürekli olarak yeni degerlerle


tanis oldugu degerler, yeni olanla kendisine yakin olan arasinda iliskiler kurar,


karsilastirmalar yapar; metnin kendisine sundugu yabanci dünyayi, yeni olani


kendi deneyimleriyle kavramaya çalisirken, açiklayamadigi bir takim bos alanlar


ile karsilasir. Kendi dünyasinda da benzeri olan bu yabanci durumlari


açiklayamamak ögrencide bir gerilime yol açar. Bu gerilime alisabilme


dürtüsüyle ögrenci yabanci dünya ile ilgili daha çok bilgi edinmek ister.” (


Tapan N.,1989,s.187) Iste bunu en iyi yapabilecek metinler özgün metinlerdir.

*