Kullanim Islevli Metinler Nedir, Özellikleri

Kullanim Islevli Metinler Nedir, Özellikleri




“Gündelik yasam dünyasindan gerek yazili gerek sözlü düzlemde


gerçeklesebilecek durumlari yansitan özgün metin türleri yer alir: ilanlar, tasit


tarifeleri, ilaç prospektüsleri, çesitli resmi belgeler, yemek listeleri ve yemek


tarifleri, telefon rehberinden bölümler, haritalar kent planlari, çesitli gereçlerin


kullanim kilavuzlar, trafik isaretleri vb.” ( Tapan N.,1989,s.186)


Yabanci dil olarak Türkçe ögretimi göz önünde tutuldugunda bu tür


metinler ögrencinin Türkçe konusulan bir ülkede karsilastigi problemleri


asmasini ve onun güdülenmesini gerçeklestirecektir. Yani ögrencinin


“karsilasabilecegi gündelik durumlari tanitmak, bu durumlarda ortaya


çikabilecek bildirisim yönelimlerini dilsel ve toplumsal yönden dogru bir


biçimde söze dökebilmesine, böylece de bu durumlarla karsilastiginda dil


araciligiyla yabanci bir dünyada eyleme görebilmesine olanak saglamaktir” (


Tapan N.,1990,s.57)


Yukaridaki amaçlara ulasilmasina yardimci olan kullanim islevli


metinlerle çalisirken “ders içinde ele alinan konularin, bildirisim durumlarinin,


ögrencinin üstlendigi toplumsal rollerin gerçek yasama aktarilabilir olmasi


zorunludur” (Tapan N.,1990,s.57) Çünkü bu metinler eyleme yöneliktir; ögrenci


derste gördüklerini de sinifa getirecek, onlara çözümler bulacak böylece iki


yönlü bir etkilesimin dogmasina yol açacaktir.


Ögrencinin eyleme yönelmesini saglamak için derslerde “soru yöneltme,


onaylama, tepki gösterme, karsi çikma vb. konusma yönelimlerinin yer aldigi


birisi ile konusma bildirisim biçiminden, yine bu bildirisim biçimine uygun


metin türlerinden yararlanilir” ( Tapan N.,1990,s.58)

*