Servet-i Fünun Şiiri

Servet-i Fünun Şiiri




• Edebiyat-ı Cedide şiiri, gerek dil, gerek şekil, gerek şiir


anlayışı bakımından Tanzimat şiirinden epey farklıdır.


Servet-i Fünun şiirinde her şeyden önce bir musiki


zevki ve kuvvetli bir musiki dili vardır. Bunu özellikle


Tevfik Fikret ve Cenap Şahabettin’de görüyoruz.


• Servet-i Fünun şairleri, aruzun Türk dili musikisine en


uygun kalıplarını özenle seçerek kullanmış, Türkçeyi


bu vezinlere yerleştirmekte ustalık göstermişlerdir.


• Edebiyat-ı Cedide şairlerinin nazım şekilleri bakımından


yaptıkları değişiklik, Avrupa şiirinin klasik bir nazım


şekli olan sonnet’yi kullanmaları ve yine aruz vezniyle


bir serbest nazım hareketi yapmalarıdır.


• Onların, Divan şiirindeki müstezat şeklini genişleterek


yaptıkları bir serbest nazım akımı özellikle Fikret ve


Cenap gibi şairler tarafından başarıyla yürütülmüştür.


• Kafiye anlayışları da şekilden çok ses benzerliğine dayanır.


Servet-i Fünuncular bu anlayışı, Recaizade


Mahmut Ekrem’in, “Kafiye göz için değil, kulak içindir.”


cümlesiyle ifade ediyorlardı.


• Divan şiirinde bir dize ya da bir beyitte tamamlanan


manzum cümle anlayışı da kesin olarak Servet-i


Fünuncular tarafından değiştirilmiştir. Bir sözün bir beyitte


başlayıp, diğer bir -veya birkaç- beyit boyunca


devam ederek, bir başka beytin ortalarında bitmesi biçimindeki


serbest söyleyişi, kesin olarak -ve âdeta


kendi şiirlerinin tipik özelliği olarak- uygulamışlardır.


• Edebiyat-ı Cedidecilerin şiirde yaptıkları diğer bir yenilik


de, onun konu alanını genişletmiş olmalarıdır: Şiirimizde


önce Hamit’in eserlerinde başlayan bu çeşitlilik,


Servet-i Fünuncuların elinde hızla yayılmış ve Türk dilini


hayatın iyi, kötü, çirkin, güzel, her hali, her duygusu,


her düşüncesi, her sesi, her olayı için, şiir söylemek


yolunda bir gelişmeye ulaştırmıştır. Ancak bu çeşitlilik,


şiirleşen heyecanların yüceliğine engel olmamış,


Servet-i Fünuncular, adi duyguları, adi sözlerle


söyleyip, şiiri bayağılığa düşürmemişlerdir.

*