Zarflar

Zarflar




Zarf (belirteç)




Fiilerin fiilimsilerin sıfaların ya da kendisi gibi zarf olan sözcüklerin anlamlarını “yer-yön, ölçü-miktar, durum, zaman ve soru” kavramlarıyla açıklayan sözcüklerdir.




1)DURUM ZARFLARI




Fiilleri veya fiilimsileri, nitelik, sebep, kesinlik, olasılık, yineleme, yaklaşıklık gibi anlamlarla belirten zarflardır.Fiile nasıl sorusunu sorarak buluruz.




*Manş denizini yüzerek geçti (N)


*Bu gece yıldızlar pırıl pırıl yanıyordu (N)


*Öfkeyle kalkan, zararla oturur.(N)


*Ağlamaktan göz pınarları kurudu (S)


*Tüm bu acılara onu sevdiği için katlanıyor(S)


*Seven bu gönül seni asla terk etmeyecek(K)


*Bahar rüzgarının şarkısı hiç susmaz burada (K)


*Şu an belki kuşlar bizim şarkımızı söylüyordur(O)


*Adana ‘ya geldiğinde herhalde bizimle kalır(O)




UYARI:Bazı durum zarflarını niteleme sıfatları ile karıştırmamak gerekir.




*Büyük insanlar her zaman büyük düşünür.


*Soğuk insanlara ben de soğuk davranırım


*İyi bir üniversiteyi kazanmak için sınavlara iyi çalışmalısın.




2)YER-YÖN ZARFLARI (Nere(ye)?)




Fiilleri veya fiilimsileri yer-yön bakımından belirten zarflardır.




*Aşağı tükürsen sakal,yukarı tükürsen bıyık.


*Küçücük çocuğu hemen yukarı çıkardık.


*Odasının penceresinden içeri baktım.


*Biraz yürüdükten sonra geri dönmüş.


*Araba çok fazla ileri gitmiş.


*Az beri gelirsen arkadaşında oturur.




UYARI:Yer-yön zarfları çekim eki alırsa adlaşır.




*Işık,perdenin kenarından içeri sızıyordu.(Z)


*Işık,perdenin kenarından içeriye sızıyordu.(A)




UYARI:Bazı yer-yön zarflarını işaret sıfatları ile karıştırmamak gerekir.




*Aradığını yukarı katta bulamayınca yukarı çıkmış.


*Aşağı mahallede gürültü olunca,apartman sakinleri aşağı inmiş.


*İçeri zili çalınca öğrenciler içeri girdi.




3)ZAMAN ZARFLARI (Ne zaman?)


Fiillerin veya fiilimsilerin anlamını zaman bakımından sınırlandıran sözcüklerdir.




*Onu daha önce hiç böyle görmemiştim.


*Mehtabı seyrederdik geceleyin buralarda.


*Bu akşam rüyamda Leyla’yı gördüm.


*Biz her gece uğultularını dinlerdik rüzgarların.


*Benim doğduğum köyleri geceleri eşkıyalar basardı.


*Bugün çalışan,yarın rahat eder.




UYARI:Bazı zaman anlamlı sözcükler belirtme durum ekini alırsa adlaşırlar.




*Bu akşam akşamı seyredeyim bakışlarında.


*Ne sabahı göreyim,ne sabah görüneyim.




4)ÖLÇÜ-MİKTAR ZARFLARI (Ne kadar)




Fiilleri,fiilimsileri,sıfatları veya kendisi gibi zarf olan sözcükleri ölçü-miktar bakımından sınırlandıran sözcüklerdir.




*Çok bilen çok yanılır.


*Sen burada biraz bekle.


*En güzel yıllarımı onun için harcadım.


*Daha güzel bir dünya için çok çalışmalıyız.


*Sahilde fazla güneşlendiği için yanmış.


*Soruları çözerken daha dikkatli olmalısın.




UYARI:Bazı nicelik zarflarını sayı sıfatları ile karıştırmamak gerekir.




*Çok insan bunu başarmak için çok çalışıyor.


*Fazla para insanı fazla rahatsız eder.




UYARI: “Daha” sözcüğü bir fiilin önünde olduğunda zaman zarfı,kendi gibi zarf olan bir sözcüğün önünde olduğunda ölçü-miktar zarfı olur.




*Daha iyi bir insanı bulabilmek için daha evlenmemiş.


*Bizimle daha sakin konuşuyordu.


*Eve daha gelmemiş.




5)SORU ZARFLARI




Fiilleri ya da fiilimsileri soru yoluyla açıklayan sözcüklerdir.




*Ne zaman bu hayaller bir gün gerçekleşecek?


*Neden böyle düşman görünürsünüz,


Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?


*Bu viran yerde nasıl yaşıyorsunuz?


*Yolun bitmesine ne kadar kaldı?


*Ne zaman bir köy türküsü duysam,


Şairliğimden utanırım.”


*Niçin gökyüzü bu kadar mavi görünür?


*Neden saçların beyazlamış arkadaş?




UYARI: “Ne” soru sözcüğü cümle içinde soru sıfatı ve soru zamiri olarak kullanılacağı gibi soru zarfı da olabilir.




*O karanlık sularda ne gördün?(Zamir)


*Hiçbir şey olmamış gibi ne susuyorsun?(Zarf)


*Benimle ne konuda konuşacaksın?(Sıfat)


*Gel ecel,ne korkarsın sarı çehremden benim?


*Aşık dediğin Mecnun misali kördür,


Ne bilsin,alemde ne mevsimdir.(Zarf-zamir)


*Ne ağlarsın benim zülfü siyahım.(Zarf)


*Şu dünyada ben ne insanlar gördüm.




UYARI: “Nasıl” soru sözcüğü bir ismi belirtirse soru sıfatı, fiil ya da fiilimsiyi belirtirse soru zarfı olur.




*Onun nasıl bir insan olduğunu nasıl anlayabilirim?


*Gurbette nasıl bir hayat sürdüğünü nasıl bilmiyorsun?

*