karacaoğlan

XVII yyda yaşadığı sanılan halk ozanıdır, (1606-1679) Âşık edebiyatının en güçlü niteliklerini taşıyan Karacaoğlan, halk ozanlarının başında gelir Ne yazık ki, sözlü ve yazılı gelenekten beş yüze yakın şiiri derlenmiş olmasına rağmen bu ozanın kimliği ve kişiliği hakkında hemen hiç bir bilgiye sahip değiliz


Karacaoğlan'ın deyişlerini bugün de canlı tutan Güney Anadolu'daki söylentilere göre o, bir Türkmen ozanıdır Aşiret hayatı içinde yetişmiş, onunla birlikte göçmüş, aşklarını, serüvenlerini o ortamda yaşamıştır Onu, Bahçe ilçesinin Fersak veya Kozan ilçesinin Gökçe köyünden çıkmış ve ömrünü yeniçeri olarak geçirmiş gösterenler de vardır Elde şiirlerinden başka hiç bir yazılı belge bulunmadığı için, bunu tartışmakta bir yarar yoktur


Şiiri ve Deyişleri


Karacaoğlan, çağdaşı olan kentli halk ozanlarının kapıldıkları etkiye kapılmamış, aruzla yazma gereği duymamıştır Koşma, semaî, türkü ve destan şeklindeki deyişlerini hep sekizli ve on birli hece ölçüsüyle yazmıştır Bütün bu deyişlerinde yaşadığı çevrenin dilini ve doğa güzelliklerini bütün özgünlüğüyle canlandırmıştır Söyleyişindeki ustalık, yapmacıksızlık, içtenlik ve doğruluk onu âşık edebiyatının en büyük övüncü yapmıştır


Aynı zamanda besteci olan Karacaoğlan'ın, kendi adını taşıyan bir bestesi ve makamı vardır; Toroslar'da «Karacaoğlan çağırmak» türkü söylemek anl***** gelir


Diğer halk ozanları gibi Karacaoğlan'ın değeri de ancak Cumhuriyet döneminde bütün parlaklığıyla ortaya çıkmıştır İlkin Sadettin Nüzhet Ergun'un başlattığı Karacaoğlan derlemeleri, daha birçok araştırıcının çabası, sözlü ve yazılı bütün kaynakların taranıp karşılaştırılması sonucunda zenginleşmiştir Eserlerindeki egemen nitelikleri göz önünde tutarak bugün ona mal edilen şiirlerin büyük çoğunluğunu onun sayabiliriz

*