İslam Etkİsİndekİ TÜrk Edebİyati İlk DÖnem Ve İlk Eserler

İSLAM ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI


İLK DÖNEM VE İLK ESERLER


KUTADGU BİLİG


*11 yy’da (1069-1070) Yusuf Has Hacip tarafından yazılmıştır


*Karahanlı hükümdarı Tabgaç Buğra Han’a sunulmuştur


*Kutadgu Bilig ‘’saadet veren bilgiilim’’ anl gelir


*Didaktik bir eserdir


*Mesnevi şeklinde aruz vezniyle 6645 beyit olarak yazılmıştır


*Eserde 173 tane de dörtlük vardır


*Eserde,toplum hayatındaki bozuklukları düzeltecek,insanı mutlu edecek yollar bulmak;bu yolları,devrin hükümdarına öğütler halinde göstermektir


*Ahlak,dinin, önemi,devlet idaresi gibi konulara da değinilmiştir


*Eserde dört sembolik şahsiyet yer alır


*Hakaniye lehçesiyle yazılmıştır




DIVAN-I LÜGATİ’T TÜRK


*11yy’da (1072-1074) Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır


*Ebul Kasım Abdullah’a sunulmuştur


*Türkçe’nin ilk sözlüğü ve dilbilgisi kitabıdır


*7500 Türkçe kelimenin Arapça karşılığı verilmiştir


*Türk dilini Araplara öğretmek amacıyla yazılmıştırBu nedenle Arapça olarak kaleme alınmıştır


*Yazar Türkçe kelimelerin karşılıklarını ve bunu halk dilinden derlediği örneklerle delillendirmiştir


*Türk boyları ve coğrafyası ile Türklerin örf ve gelenekleri üzerine önemli bilgiler vardır


*Devrinin Türk dünyasını gösteren bir haritada vardır


*Hakaniye lehçesi kullanılmıştır




ATABET’ÜL HAKAYIK


*12yyde ‘’Edip Ahmet Yükneki’’ tarafından kaleme alınmıştır


*Eser Sipehsalar Mehmet Bey adlı birine sunulmuştur


*Atabet’ül Hakayık ‘’hakikatler eşeği’’ anl gelir


*Aruz vezniyle mesnevi tarzında yazılmıştır


*Didaktik bir eserdir


*Cömertlik,doğruluk,ilim gibi konular işlenmiştir


*Eserde 46 beyit ve 101 dörtlükten meydana gelmiştir


*Dörtlükler manilerdeki gibi aaxa şeklinde kafiyelenmiştir


*Eserin dili biraz ağıdırArapça ve Farsça kelimelere rastlanır


*Hakaniye lehçesiyle yazılmıştır




DİVAN-I HİKMET


*12yy’da Hoca Ahmet Yesevi tarafından yazılmıştır


*Hikmet: Ahmet Yesevi’nin şiirlerine verdiği isimdir


*Eserin dili sadedir


*Eserin yazılma gayesi, halka İslamiyet'i hikmetli bir şekilde öğretmektir


*Dörtlüklerle ve hece vezniyle yazılmıştır


*Hakaniye lehçesi kullanılmıştır




KİTAB-I DEDE KORKUT


*Destan dan halk hikayesine geçiş döneminin ürünüdür


*12 hikayeden oluşur


*Olağanüstü olaylarla gerçeğe uygun olaylar eserde iç içedir


*Türklerin eski yaşam tarzları ile ilgili ayrıntılar yanında İslam dini ile ilgili özelliklerde vardır


*Eserde geçen ‘’Dede Korkut’’meçhul bir halk ozanıdır


*Hikayelerde oğuzların çevredeki boylar ile aralarındaki savaşlar ve kendi iç mücadeleleri yer alır


*Hikayelerin konuları;aşk,yiğitlik gösterisi,karamanlık,boylar arasındaki savaştır


*15 yy’da kaleme alınmıştır


*Eserin yazarı belli değildir


*Nazım ile nesir iç içedir


*Hakaniye lehçesi kullanılmıştır

*