21 Aralik 1963 Olaylarinin BaŞlamasi

21 ARALIK 1963 OLAYLARININ BAŞLAMASI

20 Aralığı 21 Aralığa bağlayan gece Rum Polisleri Lefkoşa’nın Tahtakale Semtinde Türkleri yoklama bahanesiyle durdurup üzerlerine ateş açtılar.Bu olay sonunda Zeki Halil ve Cemaliye Emir Ali isimli iki Türk şehit oldu.(Bu plana göre Türkler çok kısa bir zamanda yok edilip Kıbrıs Yunanistan’a bağlanacaktı.)

21 Aralık günü LTL bahçesinde toplanan öğrenciler gece meydana gelen olayı protesto ederken Rum Polisleri öğrencilerin üzerine ateş açtılar.Bu olay sırasında Ahmet Abdülkadir ve Mustafa Ahmet isimli iki öğrenci yaralandı.Ayni gün Rumlar Girne kapısında bulunan Atatürk heykeline de ateş açmışlardır.

24 Aralık günü Kumsal bölegesindeki Un fabrikasına sabotaj için gelen TMT üyelerinden Tuncer Hasan, Aziz Güner, Muhip Hüseyin şehit edilmiştir.

Ayni gece Kumsal bölegesine yapılan baskında Kıbrıs Türk Kuvvetler Alayında Görevli Dr. Binbaşı Nihat İlhanın evinde karısı ve çocukları öldürüldüler.Ayrıca birçok Türk de Rumlar tarafından esir alındılar.

Kıbrısta başlayan bu Rum saldırıları üzerine Türkiye Garanti Anlaşmasına uyarak 25 Aralık 1963 ‘de Lefkoşa üzerinde ihtar uçuşu yaptı.

Türkiye’nin yaptığı ihtar uçuşundan sonra Makarios saldırıları bir süreliğine durdurdu.Kısa bir süre sonra saldırılar yeniden tüm ada çapında başladı.


LARNAKA ÇARPIŞMALARI(23 ARALIK 1963)


LİMASOL ÇARPIŞMALARI(13 ŞUBAT 1964)

Bu bölgedeki Rum saldırıları hem karadan hem denizden yapılmıştır.Tüm imkansızlıklara rağmen Türk Halkı Rumlara geçit vermemiştir.Limasol Çarpışmaları 2. Plevne Savunması olarak tarihe geçmiştir.

Limasol Çarpışmaları sırasında Münir Hilmi Şago Rumlara esir olmamak için kurşunu bitince elindeki son el bombasını göğsünde patlatarak şehit oldu.


BAF ÇARPIŞMALARI(9 MART 1964)


DİLLİRGA HAREKATI(8 AĞUSTOS 1964)

Kıbrıs’ın Kuzey Batısındaki bölgeye (Yeşilırmak, Mansura, Erenköy) Dillirga denir.

Bu bölgedeki Rum saldırılarına karşı Makarios’a Rum saldırılarını durdurması için uyarılar yapıldı ancak olumlu bir sonuç alınmamıştır.Bunun üzerine Türkiye 7 Ağustos 1964 de Dillirga üzerinde ihtar uçuşu yaptı ancak Türk jetleri ateş açmadan üslerine geri döndü. 8 Ağustas 1964 de 34 Türk jet uçağı Rum mevzilerini bombaladı.Dillirga Harekatı sırasında Cengiz Topel’in uçağı düşürüldü, paraşütle kurtulan Cengiz Topel Rumlar tarafındasn işkence yapılarak öldürüldü.

9 Ağustos 1964 günü 64 Türk jet uçağı ile yapılan saldırı sonucu Rum-Yunan kuvvetleri tamamen yok edilmiş oldu.(Dilliriga bölgesinde).Makarios bundan sonra Türkiye’nin tüm koşullarını kabul edeceğini bildirdi.Dillirga Çarpışmaları’ndan sonra Rumlar Türk bölgelerine Ekonomik Ambargo (İktisadi Abluka) uygulayarak kuvvet yoluyla yapamadıklarını Türkleri açlığa ve sıkıntıya sokarak yapmaya çalışdılar fakat Türkiye’nin desteği ile Rumlar bu çabalarından sonuçsuz kaldılar.


MAĞUSA ÇARPIŞMALARI(2 KASIM 1965)


TÜRK CEMAAT MECLİSİ BAŞKANI VE ARKADAŞLARINI KIBRISA ÇIKMALARI(31 EKİM 1967)

Rum yönetimince 4 yıl sürgün hayatı yaşamaya zorlanan Türk Cemaat Meclisi üyesi Rauf Raif Denktaş, Nejat Konuk, Erol İbrahim Kıbrıs’taki olaylar üzerine Kıbrıs’a geldiler ancak Rum polisleri tarafından tutuklandılar.Türkiye’nin ikazları(Vermeselerdi adaya müdahale edeceklerdi) ve Türk Milleti’inin kararlı davranışları (düzenlenen mitingler) sonucunda 12 Kasım 1967 de Türkiye’ye iade edildiler.



GEÇİTKALE BOĞAZİÇİ ÇARPIŞMALARI

(15 KASIM 1967)

Rum-Yunan kuvvetleri 15 Kasım 1967 de Geçitkale ve Boğaziçi köylerini işgal ettiler.Bu işgalleri gerçekleştiren Rum kuvvetlerinin büyük çoğunluğu Yunanlı askerlerden oluştuğu ve EOKA örgütü başkanı Grivas tarafından yönetildiği ortaya çıktı.

Bu olay karşısında Türkiye Rumlara uyarıda bulundu.Bu uyarıda işgal edilen Türk köylerinin derhal boşaltılması, Yunan askerinin ve Grivasın geri çektirilmesi yer alıyordu.Eğer bunlar gerçekleşmezse Türkiye adaya müdahale edecekti.

Bu uyarı karşısında Rum Yunan kuvvetleri adayı boşalttılar.Bu arada Türk donanması Akdenize açıldı.Türk ordusuda Trakya’da Türk-Yunan sınırından savaş durumuna getirildi.

Türkiyenin bu kararlı tutumu karşısında Grivas geri çekildi.Yunan askerinin de adadan çekileceğini bildirdi.

Geçitkale ve Boğaziçi ÇarpışmalarıTürkiyenin Kıbrıs Türkünün yanında olduğunu ve Kıbrıs konusundaki kararlı tutumunu bir kez daha göstermiş oldu.

*