dil ve anlatim dersi sorulari ve cevaplari

Güvencilik büyük ünlü uyumuna uyan bir sözcüktür. (DOĞRU)
Ördek kelimesi küçük unlu uyumuna uymaz. (YANLIŞ)
Sabahçı kelimesi ünsüz benzeşmesine uğramıştır. (doğru)
Evin onu bu kelime grubunda ulama vardır. (doğru)
Biricik daracık bu kelimelerde ünlü türemesi olmuştur. (doğru)
Minik kelimesinin yanına “-cık” eki getirilerek “minicik” kelimesi oluştur buna ses düşmesi denir. (doğru)
Göl, taş” kelimelerinin basit yapılı sözcüklerdir. (yanlış)
“sakacı” kelimesinde “-cı” eki yapım ekidir. (doğru)
Anayasa, Yargıtay basit yapılı sözcüklerdir. (yanlış)
Kulak, kitaplık kelimesinden –lık eki yapım ekidir. (doğru)
Bahçede kelimesinde hem yapım hem de çekim eki almıştır. (doğru)
Düşünceden kelimesindeki hem yapım hem de çekim eki almıştır. (yanlış)
Hizmetçilik kelimesinden hem yapım hem de çekim eki almıştır. (yanlış)
Yemeğe, balığa” sözcükten unsuz yumuşaması vardır. (yanlış)
Doğa tırmanmak deki doğa kelimesi unsuz yumuşaması vardır. (yanlış)
Çocukça kelimesi doğru yazılmıştır. (doğru)
Cümleler birbirlerine bağlaçlarla bağlanıyorsa bağıl cümlelerdir. (DOĞRU)
Fiil cümleleri “me, ma, mez, maz” ile olumsuz yapılır. (DOĞRU
Burun ağız karın kelimeleri ek aldığında unlu düşmesi uyar.(doğru)
18 Ocak Perşembe buradaki gün küçük harfle yazılmıştır. (yanlış)
Çamaşırhane sözcüğü çamaşır hane şeklinde yazılmıştır. (yanlış)
İhtiyar doktora zor gelmişti cümlesinde (,) kaldırılırsa cümlede herhangi bir anlam bozulması olmaz. (yanlış)
Ne şair yaş döker ne aşık ağlar olumlu cümledir. (YANLIŞ)
İsim cümleleri değil ve yok kelimesi ile olumsuz yapılır. (DOĞRU)
Vatan al bayrağın dalgalandığı yer cümlesi olumsuz cümledir. (YANLIŞ)
Bir varlık ya da kavramın daha belirgin hale gelmesi için olun başka bir kavrama benzemesine basit cümle denir. (YANLIŞ)
Bir varlık ya da kavramın daha belirgin hale gelmesi için onun başka bir kavrama benzemesine karşılaştırma denir. (DOĞRU)
Nasıl sonuçlanacağı belli olmayan bir durumun belli bir şekilde sonuçlanmış haline ön yargı denir. (YANLIŞ)
Nasıl sonuçlanacağı belli olmayan bir durumun bir şekilde sonuçlanmış haline varsayım denir. (DOĞRU)
KLASİK SORULAR

Somut anlamlı kelimelere denir?
Cevap: Duyu organlarımızla algılayabildiğimiz varlıklara denir
Soyut anlamlı kelime denir?
Cevap: Duyu organlarımızla algılayabildiğimiz varlıklara denir.
Gerçek anlam nedir?
Cevap: Sözcüklerin akla gelen ilk anlamına gerçek anlam denir.
Mecaz anlam nedir?
Cevap: Sözcüklerin gerçek anlamlarından sıyrılarak başka sözcüğün yerine kullanılmasına mecaz anlam denir.
Kelime grubu nedir?
Cevap: En az iki sözcükten oluşan belli bir düzen içinde yan yana gelip bir bütünlük oluşturmuş sözcüklere denir.
Deyim nedir?
Cevap: Kalıplaşmış söz gruplarına denir.
Öğe nedir?
Cevap: Birleşik bir şeyi oluşturan basit şeylerden her biri, unsur, eleman.
Cümlenin temel öğelerini yazımız.
Cevap: Özne yüklem.
Cümlenin yardımcı öğeleri yazınız.
Cevap: Nesne be tümleç.
Özne nedir?
Cevap: Yüklemin bildirdiği işi hareketi yapandır.
Yüklem nedir?
Cevap: Cümlede yargı bildiren çekimli öğeye nedir.
Tanım cümlesi nedir?
Cevap: Bir varlığın ne olduğunu bildiren cümlelere denir.
Önyargı nedir?
Cevap: Bir durum ya da olayın sonucunun ne olacağını bilinmeden onunla ilgili olumsuz bir yargıda bulunmaya denir.
Nesne nedir?
Cevap: Öznenin yaptığı işten etkilenen öğeye denir.
Karşılaştırma nedir?
Cevap: Bir varlık ya da kavramın daha belirgin hale gelmesi için onun başka bir varlık ya da benzetilerek anlatımdır.
Varsayım nedir?
Cevap: Nasıl sonuçlanacağı belli olmayan bir durumun belli bir şekilde sonuçlandığını kabul etmeye denir.
17. Haber cümlesi nedir?
Cevap: Haber (zaman) kipleriyle çekimlenen cümlelere denir.
18.Dilek istek cümlesi nedir?
Cevap: Dilek (tasarlama) kipleriyle çekimlenen cümlelere denir
19. Olumlu cümle nedir?
Cevap: Yargının gerçekleştiği anlatan cümlelere denir.
20. Olumsuz cümle nedir?
Cevap: Yargının gerçekleşmediğini anlatan cümlelere denir.
21. Basit cümle nedir?
Cevap: İçerisinde tek yargı bulunan cümlelere denir
22. Eş sesli sözcük nedir?
Cevap: Yazılışları ve okunuşları aynı anlamları farklı olan sözcüklere denir.
23. Eş anlamlı sözcük nedir?
Cevap: Yazılışları ve okunuşları farklı anlamları aynı olan sözcüklere denir.
24. Birleşik cümle nedir?
Cevap: Temel cümle ve yan cümleden oluşur.
25. Sırları cümle nedir?
Cevap: Cümlenin birbirleriyle nokta ve virgülle bağlanmış halidir.
26. Geçişli fiil nedir?
Cevap: Nesne olmayan fiillere denir.
27. Zıt anlamlı sözcük nedir?
Cevap: Birbirine karşı olan sözcüklere denir.
28. Geçişli fiil nedir?
Cevap Nesne olmayan fiillere denir.
28. Geçişsiz fiil nedir?
Cevap: Nesne olmayan fiillere denir.
29. sıfat nedir?
Cevap: Varlıkların durumunu, biçimini belirten sözcüklere denir.
30. Birleşik cümle nedir?
Cevap: İki sözcüğün birleşmesiyle oluşan anlamalı cümlelere birleşik cümleler denir.
















DOĞRU YANLIŞ

1.Beş duyumuzdan biri yada bir kaçıyla algılayabildiğimiz nesneleri ve kavramları karşılayan kelimelere ……. Anlamlı kelimeler denir.
Cevap: somut
2. Beş duyumuzla algılayamadığımız ancak zihnimizde kavrayabildiğimiz kelimelere …… Anlamlı kelimelerdir.
Cevap: soyut
3. Marmara da her yelken uçar gibi neşeli cümlesinde altı çizili kelimelerde ………. Sanatı vardır.
Cevap: mecaz-ı mürsel
4. Yeni aldığım kitaplarım bana güzel hikâyeler anlattılar. “cümlesinde ….. vardır.
Cevap: intak sanatı vardır.
5. Bir kelimenin ilk anlamıma ……. Denir.
Cevap: gerçek anlam
6. Edebiyat dünyamız bir çınarını daha yitirdi. Cümlesinde …… sanatı vardır.
Cevap: istiare sanatı
7. Bir yandan bu sıkıntılar bir yandan eski dostu ve ahbaplar birer birer sönmeleri yüzünden yalnızlığı arttı. Cümlesinde “-son” fiili ……. Anlamında kullanılmıştır.
Cevap: ölmek
8. Son yıldan vadinin üstünde bir yanıp sönüyordu cümlesin de “-son” fiil ….. anlamında kullanılmıştır.
Cevap: parlama
9. Nesne olan fiile ….. fiil denir.
Cevap: geçişli fiil
10. içlerinde tek yargı bulunan cümlelere ….. cümle denir.
Cevap: basit cümledir.
11. cümleler birbirine bağlaçlarla bağlanıyorsa bu tip cümlelere ….. denir
Cevap: bağıl cümle,
12. cümleleri oluşturan biçimlere ……. Denir.
Cevap: öğe
13. insan dışındaki varlıklara insan kişiliğini vermeye ….. denir.
Cevap: kişileştirme
14. kelimelerin benzetme amacıyla güdülmeden başka bir kelime yerine kullanılmasına …….. denir.
Cevap: mecaz-ı mürsel
15. içinde şart kipi bulunan cümlelere …… denir.
Cevap: şartlı birleşik cümle
16içinde birden fazla yargı bulunduğu cümlelere ……… denir
Cevap: birleşik cümle
17.bir kelimenin hem gerçek hem de mecaz anlamı düşündürecek şekilde kullanılmasına ….. denir.
Cevap: kinaye
18.yüklemi sonda olan cümlelere ……. Denir.
Cevap: fiilimi cümle
19. yüklemi sonda olan cümlelere ….. denir.
Cevap: kurallı cümle
20. yüklemi başta olan cümlelere ……. Denir.
Cevap: devrik cümle
21. Küsmek-darılma, incinmek- gücenmek bu kelimeler arasında …….. ilişkisi vardır.
Cevap:Yakın ve eş anlamlı
22.Yüklemi neyi, kimi, nereye sorularını cevaplayan cümle öğeleri …… denir.
Cevap: Belirtili nesne
23.“Bu gün okula gideceğim” cümlesindeki “gideceğim” ……. Soylu kelimedir.
Cevap: Fiil soylu
24:Gitmeyeceğim bugün okula cümlesi ……. Cümledir.
Cevap: Devrik cümle
25.Bugün okula gitmeyeceğim cümlesi …….. cümelesidir.
Cevap: Kurallı cümle
26.Anlamca birbirine uygun kelimelerin bir arada kullanma sanatına ….. denir.
Cevap: Tenasüp
27.Herkes tarafından bilinen geçmişteki bir olayı olayın canlı kahramanı yerine bir veya birkaç kelime ile hatırlatma sanatına ……… denir.
Cevap: Telmih
28.Sebebi bilinen bir olayın bir durumun gerçek sebebi dışında daha güzel bir sebebe bağlama sanatına ……. denir.
Cevap:Hüsn-i talil
29.Yazılışı ve okunuşları aynı olduğu halde anlam ve kök yönüyle farklı olan kelimelere …….. denir.
Cevap:Sesteş
30.Anlamı güçlendirmek ve anlama çekicilik kazandırmak amacıyla yapılan söz tekrarlarına …….. denir.
Cevap:İkileme






DOĞRU-YANLIŞ

Bir kelimenin gerçek anlamı dışında kullanılmasına mecaz anlam denir. (D)
Bir kelimenin akla gelen ilk anlamına terim anlam denir. (Y)
Aynı anlama gelen kelimelerin bir arada kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar. D(D)
Dilek kipiyle çekimlenen cümlelere devrik cümle denir. (Y)
Dilek kipiyle çekimlenen cümlelere dilek cümlesi denir. (D)
Haber cümlesinde tasarlama anlamı vardır. (D)
Yüklemi haber kipiyle çekimlenen cümle haber cümlesidir. (D)
Duyu organımızla algıladığımız varlığa soyut varlık denir. (Y)
İsim cümlelerinde nesne bulunmaz. (D)
İçerisinde yargı bulunan cümlelere basit cümle denir. (D)
Birleşik cümleler temel ve yan cümleden oluşur. (D)
Bağlaçlar, edatlar, ünlemler, ara sözler cümle dışı unsurlardır. (D)
Senin adın ne? Soru cümlesidir. (D)
‘’En çok politik-roman kurum.’’cümlesi olumlu cümledir. (D)
Devrik cümlelerde yüklem sonda bulunur. (Y)
Nasıl sonuçlanacağı belli olmayan bir durumun belli bir şekilde sonuçlanmış haline varsayım denir. (D)
Geçişli fiillerle kurulan cümlelerde nesne bulunmaz. (Y)
Geçişli fiillerle kurulan edilgen yapılı cümlelerde ‘’sözde özne’’ bulunur. (D)
Özne olan kelime ve kelime grubu, ismin hal eklerini,eşitlik ekini ve vasıta ekini alır.(Y)
‘’Bunu da yapsan iyi olur.’’cümlesi öneridir.(D)
‘’Ya devlet başa ya kızgın leşe’’eksilti cümledir.(D)
Cümlede tek özne ve tek yüklem varsa birleşik cümledir.(Y)
Aralarında ilgi bulunan ve birbirine bağlaçlarla bağlanan cümle basit cümle denir.(Y)
Birleşik cümleler, temel cümle ve yan cümlelerden oluşur.(D)
Yüklemi neden, araç, birliktelik yönüyle tamamlayan öğeye zarf tümcesidir.(Y)
Bu akşam size geleceğim’ cümlesinde altı çizili sözcük zarf tümlecidir. (D)
Annemi arabayla getirdiler cümlesinde altı çizili sözcük edat tümlecidir. (D)
‘’Duvarın, gökyüzünün,çamurun o devamlı pis halini rengini alır.’’cümlesinde altı çizili sözcük edat tümlecidir. (Y)
Bütün sorular çözüldü’’ altılı çizili sözcük sözde öznedir. (D)
‘’İsimler, fiiller, tekrar grupları, isim tamlamaları, sıfat tamlamaları,zamirler, isim-fiiller, sıfat-fiiller, edatlar, yansımalar, deyimler’’ cümlede yüklem olarak kullanılabilir. (D)











BOŞLUK DOLDURMA

Beş duyu organlarımızdan biri yada bir kaçıyla algıladığımız varlılara ……. Denir.
Somut
Beş duyu organımızdan biri yada bir kaçıyla algılayamadığımız varlıklara …… denir.
Soyut
Kelimeler ………. Kaynaşmasıyla ortaya çıkar.
Ses ve anlam
İletişim en geniş anlamda …….. Gerçekleşir.
Dil
Zihinde tasarlanan ve gerçekleşmesi özlenen şeye …….. denir.
İmge
Bir bilim, sanat, meslek dalıyla veya bir konuyla ilgili özel ve belirli bir kavaram karşılayan kelimeye denir.
Terim
Felsefi yazıların ve düşüncelerin hareket noktası …….. dır.
Kavram
Bir kelimenin akla gelen ilk anlamına …….. denir.
Gerçek anlam
Benzerlik ilgisiyle bir sözün gerçek anlamı dışındaki anlamına …….. denir.
Mecaz anlam
İki temel unsurdan sadece biri sağlanarak yapılan teşbihe ……. denir.
İstiare
İnsan olmayan varlıklara insanların yaptığı işleri yaptırmaya …….. denir.
Teşhis
Konuşturma sanatı ……. denir.
İntak
Hem gerçek hem de mecaz anlamında anlaşılabilen söz sanatı ….. dır.
Kinaye
Abarta sanatı …… denir.
Mübalağa
Aynı varlığın iki zıt yönünü bir arada ifade etme veya birbirine zıt kavram arasında ilgi kurma sanatı …… denir.
Tezat
Anlamca birbirine uygun kelimelerin bir arada kullanma sanatına ….. denir.
Tenasüp
Herkes tarafından bilinen geçmişteki bir olayı olayın canlı kahramanı yerine bir veya birkaç kelime ile hatırlatma sanatına ……… denir.
Telmih
Sebebi bilinen bir olayın bir durumun gerçek sebebi dışında daha güzel bir sebebe bağlama sanatına ……. denir.
Hüsn-i talil
Yazılışı ve okunuşları aynı olduğu halde anlam ve kök yönüyle farklı olan kelimelere …….. denir.
Sesteş
Anlamı güçlendirmek ve anlama çekicilik kazandırmak amacıyla yapılan söz tekrarlarına …….. denir.
İkileme
Küsmek-darılma, incinmek- gücenmek bu kelimeler arasında …….. ilişkisi vardır.
Yakın ve eş anlamlı
Yüklemi neyi, kimi, nereye sorularını cevaplayan cümle öğeleri …… denir.
Belirtili nesne
“Bu gün okula gideceğim” cümlesindeki “gideceğim” ……. Soylu kelimedir.
Fiil soylu
Gitmeyeceğim bugün okula cümlesi ……. Cümledir.
Devrik cümle
Bugün okula gitmeyeceğim cümlesi …….. cümelesidir.
Kurallı cümle
Gece gündüz denizlerin yolunu tutmak cümlesinde tutmak kelimesi ……….. cümle grubudur.
İsim fiil-
Aşık olmuştu cümlesinde ……. Fiildir.
Yardımcı eylemle yapılan birleşik
Baka kaldım cümlesinde …….. fiil dır
Kurallı birleşik fiil









KLASİK SORULAR

S1) Soyut ve somut nedir? Örneklerle açıklayın?
C1) Soyut= 5 duyu organımızla algılayamadığımız nesnelerdir. Aşk,sevgi,mutluluk.
Somut= 5 duyu organımızla algılaya bildiğimiz nesnelerdir. Tahta, kalem
S2) Mecaz anlam nedir?
C2) Bir sözcüğün gerçek anlamından tümüyle sıyrılıp bir başka anlamda kullanılan haline ‘mecaz anlam’ denir.
S3) Anlamlarına göre cümleler nelerdir?
C3) Olumlu cümle-olumsuz cümle- ünlem cümleleri-soru cümleleri-şart cümleleridir.
S4) Yapılarına göre cümle nelerdir?
C4) Basit cümle, bileşik cümle, bağlı cümle ve sıralı cümle.
S5) Özne nedir? Kaça ayrılır?
C5) Yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan ya da bir oluş içinde bulunan varlığa denir.3’e ayrılır: Gerçek özne-sözde özne-gizli özne
S6) Yüklem nedir?
C6) Cümlede yapılan işi, oluşu ya da eylemi bildiren kelimeye yüklem denir.
S7) Cümlenin öğeleri nelerdir?
S8) Tümleç nedir?
S8) Yüklemi tümleyen ya da kuvvetlendiren kelimelere denir.4’ e ayrılır: Düz tümleç-dolaylı tümleç-zarf tümleci-edat tümleci
S9) Devrik cümle nedir?
C9) Yüklemi sonda olmayan basta veya ortada olan cümlelerdir.
S10) Kurallı cümle nedir?
C10) Yüklemi sonda olan cümlelerdir.
S11) Bağlam gruplarının cümledeki görevlerini yazınız?
C11) Cümlede eş görevli kelimelerin bir bağlaçla hem biçimce hem de anlamca birbirine bağlanmasıyla oluşur.
S12) Şiirlerde neden devrik cümlelere ihtiyaç duyulur?
C12) Şiirlerde anlatımı daha etkili, dikkat çekici kılmak ve kafiyeye uydurabilmek için ihtiyaç duyulur.
S13) Olumlu cümle nedir? Örnekle açıklayınız.
C13) Tek yüklemi ve tek yargı bildiren cümlelere yapı bakımından olumlu cümle denir.
Annem hastaneye gitti.
S14) Olumsuz cümle nedir? Örnekle verin.
C14) İşin ve eylemin yapılmadığını bildiren cümlelerdir.’me-ma ‘ eki getirilerek yapılır.
Annem hastaneye gitmedi.
S15) Ünlem cümlesi nedir? Örnek verin.
C15) Sevinç, üzüntü, heyecan gibi duyguları belirten cümlelerdir. Tüh tüh yazık oldu.
S16) Öznesi gizli cümle olan cümle kurun?
C16) Bize gelecekler.(kim gelecek?) Onlar gizli özne
S17) Haber kipi nedir?
C17) Haber kipiyle çekimlenen fiillere denir.
S18) Dilek kipi nedir?
C18) Dilek-istek kipiyle çekimlenen fiillere denir.
S19) Geçişli fiil nedir?
C19) Nesne alan fiillerdir.
S20) Geçişsiz fiil nedir?
C20) Nesne almayan fiillerdir.
S21) Deyim nedir?
C21) Kalıplaşmış söz gruplarına deyim denir.
S22) Önyargı nedir?
C22) Nasıl sonuçlanacağı belli olmayan bir cümle üzerinde düşünce üretmektir.
S23) Cümlenin yan unsurları nelerdir?
C23) Nesne tümleç.
S24) Tanım cümlesi nedir?
C24) Bir varlığın ne olduğunu bildiren cümledir.
S25) Gerçek anlam nedir?
C25) Bir kelimenin akla gelen ilk anlamına gerçek anlam denir.
S26) Devrik cümleye örnek verin?
C26) Siz bugün geldiniz bize neden.
S27) Yapılarına göre sözcükler nelerdir?
C27) Basit sözcük-türemiş sözcük- bileşik sözcük
S28) İsim tamlamaları kaç çeşittir?
C28) 4 çeşit. Takısız-belirtisiz –belirtili-zincirleme isim tamlaması
S29) Belirteç çeşitleri nelerdir?
C29) Durum-zaman-miktar-yön-soru belirteçleri.
S30) Bunları pazardan aldım cümlesinin öğelerini bulun?
C30) aldım=yüklem kim aldı? Ben / g.ö nereden aldım pazardan =dolaylı tümleç
Neyi =bunları=belirtili nesne











DİL VE ANLATIM SORULARI

Soru1).Köklerin kelimeler için önemini belirtiniz... 9.A NO:11
cevap1).Her kelimenin bir kökü vardır.Zaten kökü olmayan bir kelime olamaz.Kelimeler kökten türeyerek oluşur.
Soru2).Köklerin değişip değişmediğini belirtiniz...
cevap2).Kelimelerin kökü değişmez kök neyse odur,kelimede kökten türer.
Soru3).Dilimizdeki kelimeler sizce yeterlimi?
cevap3).Bence yeterli biz bu kelimelere alıştık dilimize başka kelimeler girerse onların kullanımı zor olur.ce
Soru4).İsimden isim yapan ekler nelerdir?
cevap4).su-cu,iş-çi-lik,vatan-daş
Soru5).Fiilden isim yapan ekler nelerdir?
cevap5).uç-ak,yaz-(ı)-m,öl-ü
Soru6).Fiilden fiil yapan ekler nelerdir?
cevap6).oku-t,sev-(i)-n,koş-(u)-ş
Soru7).İsimden fiil yapan ekler nelerdir?
cevap7).iz-le,ince-l,deli-r
Soru8).''hanımeli''birleşik isimli bir kelimedir bu kelime nasıl oluşmuştur?
cevap8).İki ismin bir araya gelmesiyle oluşmuştur.
Soru9).''sivrisinek''birleşik isimli bir kelimedir nasıl oluşmuştur?
cevap9).Sıfat ve ismin bir araya gelmesiyle oluşmuştur.
soru10).Basit kelimelere bir örnek veriniz...
cevap10).Bardak
Soru11).Türemiş kelimelere bir örnek veriniz...
cevap11).Gülümseme
Soru12).Birleşik kelimelere bir örnek veriniz...
cevap12).Cumartesi
Soru13).İsmin halleri nelerdir?
cevap13).*yalın hali -
*belirtme hali-ı,-i,-u,-ü
*yönelme hali-a,-e
*ayrılma hali-dan,-den,-tan,-ten
*ilgi hali -un,-ün,-ın,ün
*eşitlik hali-ca,ce,çe,çe
Soru14).Çokluk ekleri nelerdir?
cevap14).-lar,-ler
Soru15).İyelik ekleri nelerdir?
cevap15).-(ı)m,-(ı)mız,-miz,-muz,-müz
-(ı)n,-(ı)nız,(ı)niz,-nuz,-nüz
Soru16).Vasıta eki nedir?
cevap16).-la,-le
Soru17).''KIRGINLIK''kelimesini kök ve eklerine ayrınız...
cevap17).kır - gın - lık
f.k f.i.y.e i.i.y.e
Soru18).Kelimede yapı kaça ayrılır?
cevap18).*Basit kelime
*Birleşik kelime
*Türemiş kelime
Soru19).Basit kelime nedir?
cevap19).Yapım eki almamış,kök durumundaki kelimelerdir.Çekim eki alırlar.
Soru20).Birleşik kelime nedir?
cevap20).İki kelimenin birleşmesiyle oluşan kelimelerdir.
Soru21).Türemiş kelime nedir?
cevap21).İsimlerin ve fiillerin kök yada görevlerinden yapım ekleriyle türetilmiş yeni anlamlı kelimelerdir.
Soru22).Türkçede çekim ekinin önce yapım ekinin sonra geldiği istisnai durumlar?
cevap22).Dinle -r -ken
f.k ç.k y.k
Soru23).Türkçede kelime sırası nasıldır?
cevap23).Önce yapım eki,sonra çekim eki alır
Soru24).''BİNA''kelimesinin yerine aynı anlama gelecek şekilde cümlede kullanınız...
cevap24).Ev,apartman,yuva
Soru25).Eş,ana ,hatun,hanımefendi kelimelerini birer cümlede kullanınız...
cevap25).*Ahmet Bey eşiyle birlikte gelmişti.
*Anasının boynuna sarılarak ağladı.
*Hatun diyerek içerden Ayşe'yi çağırdı.
*Hanımefendiler sonradan geldiler.
Soru26).Somut anlamlı kelimeler nelerdir?
cevap26).Beş duyumuzdan bir ya da bir kaçıyla algılayabildiğimiz nesneleri ve kavramları karşılayan kelimelerdir.
Soru27).Soyut anlamlı kelimeler nelerdir?
cevap27).Beş duyumuzda algılayamadığımız.Ancak zihnimizle algılaya bildiğimiz kelimelerdir.
Soru28).''Kuşun kanadını tedavi ettirdi'cümlesindeki altı çizili kelime hangi anlamda kullanılmıştır?
cevap28).Gerçek anlam
Soru29).''Uçağın kanadında arıza çıktı'' '' '' ''
cevap29).Yan anlam
Soru30).''Kırıldı kanadım kaldım çaresiz'' '' '' ''
cevap30).Mecaz anlam
Soru31).Takımın sağ kanadı bu maçta iyiydi. '' ''
cevap31).Terim anlam
Soru32).''Kara günümde elimden tuttu'' cümlesinde mecaz sanatını bulunuz...
cevap32).Mecaz
Soru33).''Böyle çalışırsan ÖSS'de Türkiye birincisi olursun''cümlesindeki mecaz sanatanı bulunuz...
cevap33).Tariz
Soru34).Eş sesli kelimelere bir örnek veriniz...
cevap34).yaşı benden büyüktü.
yaş elbisesini sobanın üstüne astı.
Soru35).Eş anlamlı kelimelere bir örnek veriniz...
cevap35).Eşyaları taşıyanlar çok güçlü,çok kuvvetli gençlerdi.
Soru36).Zıt anlamlı kelimelere bir örnek veriniz...
cevap36).Ağlarım hatırıma geldikçe
Gülüştüklerimiz
Soru37).Yakın anlamlı kelimelere bir örnek veriniz...
cevap37).Bayramda eşimizi , dostumuzu ziyaret ettik.
Soru38).Zıt anlamlı kelimelere örnek veriniz...
cevap38).Güzel-çirkin
Çalışkan-tembel
Doğru-yalan
Soru39).''YAŞLI'' kelimesinin eş anlamlısı nedir?
cevap39).İhtiyar
Soru40).''GELECEK'' '' '' ''
cevap40).İlerisi
Soru41).''HAYAT'' '' '' ''
cevap41).yaşam
Soru42).''DUY-'' '' '' ''
cevap42).Anla
Soru43).''SENE'' '' '' ''
cevap43).Yıl
Soru44).Eskide kullanılan kelimeler hala kendi değerliğini korumakta mı?
cevap44).Hayır günümüz git gide modernleşmektedir.
Soru45).''SATIN AL''fiilini bir cümlede kullanınız...
cevap45).O elbiseyi çok beğendi ve satın aldı.
Soru46).Diller kendini yeniler mi?
cevap46).Evet yeniler eğer yenilemeseydi bugün iletişimde zorluk olurdu.
Soru47).Bir işi yaparken başkalarına ihtiyaç duyarmıyız?
cevap47).Evet duyarız her işi tek başımıza halledemeyiz.
Soru48).Kelime grubundan kelime çıkarılmasını ya da deiştirilmesi anlatım bozukluğuna yol açar mı?
cevap48).Anlatım bozukluğuna yol açar.
Soru49).Deyimleri anlamlarıyla eşleştiriniz...
cevap49).Dilinde tüy bitmek-Bir şeyi tekrar tekrar sölemekten usanmak.
Soru50).Tekrar grubu nedir?
cevap50).Eş anlamlı,yakın anlamlı,karşıt anlamlı,bir anlamlı bir anlamsız,iki anlamsız kelimenin ve yansıma kelimelerin bir araya gelmesiyle oluşan kelime grubuna denir.











DİL VE ANLATIM SORU VE CEVAPLARI BOŞLUK DOLDURMA VE DOĞRU YANLIŞ
1:Beş duyumuzdan biri yada birkaçıyla varlıkları karşılayan kelimeler somut anlamlı kelimelerdir.
2:Beş duyumuzla algılayamadığımız yani duyamadığımız ,göremediğimiz,dokunamadığımız kelimeler soyut anlamlı kelimelerdir.
3:’’Akdeniz de her yelken yüzer gibi neşeli’’cümlesindeki altı çizili kelimede mecazimürsel sanatı vardır.
4:’’Yeni aldığım kitaplar bana güzel şeyler öğretti’’cümlesinde teşhis sanatı vardır.
5:Bir kelimenin ilk anlamına temel anlam denir.
6:’’Edebiyat dünyamız bir büyüğü daha kaybetti’’cümlesinde istiare sanatı vardır.
7:’’Tarihimiz bir yanıp,bir sönüyordu’’ cümlesinde’’sön-’’ fiili parlamaz olmak anlamında kullanılmıştır.
8:Türkiye mizin bütün güzellikleri söndü,bütün bu değişikliğin silsesi saymakla biter mi? Cümlesinde sön fiili parlaklık olarak kullanılmıştır.
9:Türk edebiyatımızdaki çınarlar yavaş yavaş söndü’ cümlesinde ‘sön- fiili ölmek anlamında kullanılmıştır.
10:Nesne alan fiillere geçişli fiil denir.
11:Yüklemi hal ,zaman,miktar,yer ve yön bakımından tamamlayan cümle ögesinde zarf tümleci denir.
12:İçinde tek yargı bulunan cümlelere basit cümle denir.
13:Cümleler birbirine bağlaçlarla bağlanmışsa bu tip cümlelere bağlı cümleler denir.
14:Zaman kipleriyle çekimlenen cümlelere haber cümleleri denir.
15:Tasarlama kipleriyle çekimlenen cümlelere dilek cümleleri denir.
16:Kökler parçalanamaz ,çünkü parçalandıkları zaman anlamlarını yitirirler.
17:Kökler sözcüğün başında bulunur,sonra yapım ekleri getirilir.
18:İş,oluş ve hareketleri karşılayan köklere fiil kökler denir.
19:Kavram ve varlıkları karşılayan köklere isim kökleri denir.
20:Eylemlere gelen çekim eklerine fiil çekim ekleri denir.
21:Eklendiği fiilin zamanını bildire kiplere haber kipleri denir.
22:İsim taşıdığı kavramın etkilendiği belirten hallere belirtme hali denir.
23:Adlara soru anlamı katan eklere soru eki denir.
24:İsimlerin çoğul şekillerini oluşturan eklere çoğul ek denir.
25:İsimlere gelerek varlık yada kavramların kime yada neye ait olduğunu belirten eklere iyelik ekleri denir.
26:Yapım eki almış sözcüklere türemiş sözcükler denir.
27:Yazılışları farklı olduğu halde aynı anlamı karşılayan sözcüklere eşanlamlı sözcükler denir.
28:Doğada var olan seslere yansıma denir.
29:Cümlenin temel ögesine yüklem denir.
30:Cümledeki işi,oluşu,hareketi yapan sözcüklere veya sözcük gruplarına özne denir.
DOĞRU-YANLIŞ
1:Çekim ekleri,kelimenin kök yada gövdesinden ,yeni anlamlı kelimeler türetir.(YANLIŞ)
2:Türkçe de kelimeler önce yapım eki sonra çekim eki alır.(DOĞRU)
3:Haber kipleri cümleye zaman ,dilek kipleri ise tasarlama anlamı katar.
4:Millilerimizi bu akşam dişli bir rakip bekliyor.cümlesinde altı çizili kelime soyut anlamda kullanılmıştır.(DOĞRU)
5:Çocuk cesaretle aslanın üzerine atıldı cümlesinde soyut anlamlı kelime yoktur.(YANLIŞ)
6:Bedr ini aslanları ancak bu kadar şanlı idi dizesinde açık istiare vardır.(DOĞRU)
7:Kan tükürsün adını candan onan dudaklar ,sana benimle bakan gözler kör olsun yukarıdaki beyitte kinaye vardır.(DOĞRU)
8:Bir kelimenin gerçek anlamının dışında kullanılmasına mecaz anlam denir.
9:Aynı anlamla gelen kelimelerin bir arada kullanılmasında anlatım bozukluğuna yol açar. (DOĞRU)
10:Atatürk hiçbir zaman onların oyununa kanmış değildi cümlesinde oyun kelimesi düzen hali anlamında kullanılmıştır.(DOĞRU)
11:Bağlaçlar ,edatlar,ünlemler cümle dışı unsur kabul edilir.(DOĞRU)
12:İsim cümlelerinde nesne bulunmaz.(DOĞRU)
13:Geçişli fiillerde kurulan edilgen yapılı cümlelerde sözde özne bulunur.(DOĞRU)
14:Geçişli fiillerde kurulan cümlelerde nesne bulunmaz.(YANLIŞ)
15:Birleşik cümleler ,temel cümle ve yan cümlelerden oluşur.(DOĞRU)
16:Haber cümlelerinde tasarlama anlamı vardır.(YANLIŞ)
17:Dilek cümlelerinde zaman ve kesinlikle anlamı vardır.(YANLIŞ)
18:Yüklemi dilek kipleri ile çekimlenmiş cümlelere dilek cümlesi denir.(DOĞRU)
19:Ne şair yaş döker,ne aşık ağlar cümlesi anlamca olumlu cümledir.(YANLIŞ)
20:Mavi ve siyah batılı anlamdaki ilk kitaptır,cümlesi öznel bir anlatımdır.(YANLIŞ)















1)İsmin halleri nelerdir
-yalın hali,belirtme hali,yönelme hali,bulma hal,
2)kelimede yapı kaça ayrılır
-basit kelime,türemiş kelime,birleşik kelime
3)birleşik kelimeye 2 tane örnek veriniz
Ayakkabı,Beşiktaş
4)yapım ekleri nelerdir
İsmin yapım ekleri=isimden isim yapan ekler,fiilden isim yapan ekler,
5)kökler kaça ayrılır
İsim kökleri ,fiil kökleri,ortak kök
6)yeterlilik fiili nedir?
Kök veya gövdelerine ek fiil gelir.bu fiil başarmak anlamına gelir.
7)çekim eklerine 1 tane örnek veriniz.
Anne-m-siz
KELİMEDE ANLAM
9)Soyut ve somut kelimelere örnek veriniz.
Somut: rüya
Soyut: telefon
10)Yan anlam nedir?
Yan anlam kelimenin tam anlamını kavramayan ve biraz mecaz olan anlamıdır.
ANLAM ÇEŞİTLERİ
11)anlam çeşitleri nelerdir?
Gerçek anlam,yan anlam , mecaz anlam ve terim anlam
14)EŞ ANLAM NEDİR?
Yazılışları farklı anlamları aynı kelimelere denir.
15)Eş sesli nedir?
Anlamları ve yazılışları aynı oldugu okunuşları farklı olan kelimelerdir
16)yaz kelimesine örnek veriniz
Yazın denize gitmeye bayılıyorum
Yaz yaz nereye kadar hocam
17)zıt anlamlı kelime nedir
Anlamca birbirinin karşıtı alan kelimelerdir
18)zıt anlamlı kelimeye örnek veriniz
İyi-kötü,çalışkan-tembel,uzun –kısa,al-kırmızı
19)yan, ayak,yak anlamların farklı anlamda kullanarak örnek veriniz
Yana örnek;orman yangınında bir çok orman yanmış
Akşam olunca birçok lamba yandı
Çoçuklar ateş içinde yanıyor
Ayak kelimesine örnek=futbol oynamaktan ayaklarım argıdı
Bu masanın ayagı kırılmış
20)satın al,içine sığ,anlamlara gelecek şekilde örnek kullanınız
Satın al=evi ucuza aldık
İçine sığ=bu salon iki bin kişi aldı
21)hayat kelimesini degişik şekilde örnek kullanınız
Hayat suda başlamış
Aşık olunca hayatı anladım
Ayda hayat yok köy hayatı çok farklı
22)kelime gurubu nedir
Sözcükler bazen farklıdırbütün özellikleriyle anlatmaya yetmez
23)ara ,denk, geçtigi deyimer bulunuz örnek kullanınız
Ara=arası açık ol
Nurdan ile nisanın arası açılmış
24)dilinde tüy bitmek kelimesini açıklayınız
Bir şeyi tekrar tekrar söylemek
26)tekrar gurubu nedir
Eş anlamlı yakın anlam
Karşıt anlam bir araya gelmesiyle oluşan kelimwe
27)için, gibi, görekelimee lerinin edat gruplarınınoluşturarak cümle içind kullanınız
Seni göremedigim için aradım
Börek mis gibi kokuyor
31)zarf-fiil gurupları yükleme anlam durumve zaman bakımından tamamlar
32)isim yardımcı fiile bir tane örnek veriniz
Yatak-al=yatak al
34)fiil isim gurubu nedir
Fiillere getirilen bir takım akleri oluşturan fiilleri isim sıfst, zarf yapan fiillere denir
35)isim fiil gurubu nedir
An ,en , ası, esi,maz ,mez,ar,er,vb
36)öge kelimesi nedir
Beir şeyin oluşturan basit şeylerden her biri unsur elemandır
37)cümlenin oluşması için neler gerekir
Bir yargı gerekir, dile getiren kişiye ihtiyaç vardır cümlede yüklem ve özne gerekir
38)yüklem nedir
Cümlede iş hareket bildiren kelimelerdir
39)özne nedir
Yüklemde eylem alan karşılayan ögedir
40)özne kaça ayrılır
Gerçek ö. ,açıkö.,gizliö.,sözdeö.,

41)nesne nedir
Cümlede öznenin yaptıgı işten etkilenen öznedir
43)nesneler kaça ayrılır
Belirtili nesne ,belirtisiz nesne
44)yüklemin cümle için önemini yazınız
Cümle yüklem üzerine kurulur
46)dolaylı tümleç nedir
Nereye nedeyöneldigini belirtir
47)Zarf tümlecine örnek ver
Toprak derin derin ürperdi
48)özneye örnek
Bu saatte sokağa çıkmak tehlikelidir.
49) Ne desem yalan gibiydi cümlesini açınız
Ne desem özne yalan gibiydi yüklem
50)kırmzı arabayı beğendim cümlesini açınız
55)nesne alan fiillere ne ad verilir?
Geçişşşşşliii fiil
56)cümlenin bir yapısı war mıdır?
vardır
57)özne kaça ayrılır ?
Özne 4 ayrılır
58)bağlı cümle nedr?
Birlerine deli gibi aşık bir şekilde deli gibi bir aşkla bağlanmış cümlelere bağlı cümle denir
59)yapılarına göre cümleler kaça ayrılır?
2’ye ayrılır
60)birleşik cümleler kaça ayrılır?
8/e ayrılır
61)örnek weriniz
Sev ki sewilesin
62)örnek weriniz
Gün bitiyor
65)2 göz 2 çeşme cümlesine yüklem getirilirse ne olur?
Ağşıyordu.
66)Cümlede anlamın oluşmasında iletişimi açıklayınız
67kelime nasıl oluşur?
Kelime harflerden oluşmuş anlamlı hece we hece topluluklarından oluşur
68)cümle nasıl oluşur?
Kelime harflerden oluşmuş anlamlı hece we hece topluluklarından oluşmuş hece topluluklarından oluşur
70)okula kış mevsiminde …………. Noktalı yere yüklem koyunuz
Giderim
71)duyulan geçmiş zamana kelime örnekleri weriniz
Gitmiş
72)göülen geçmiş zamana kelime örnekleri weriniz
gitdi
74)gelecek zamana örnek weriniz
Gidecek
75)geniş zamana örnek weriniz
Gider
76)şimdiki zamana kelime örnekleri weriniz
Geliyor
81)yapmak fiilini tekil we çoğul şahıslara örnekle weriniz
Yaparız
82)etmek fiilini tekil we çoğul şahıslara örnekle weriniz
Ederiz
86)keseriz fiilini tekil we çoğul şahıslara örnekle weriniz
Keseriz
88)delirmek fiilini tekil we çoğul şahıslara örnekle weriniz
Deliririz
90)damdan atlamak fiilini tekil we çoğul şahıslara örnekle weriniz
Damdan atlarız
91)ek fiillere örnek weriniz
Kalabalıktı
93) ek fiillere örnek weriniz
Gideriz
94)haber cümlesi neeedir?
Haber kipleriyle çekimlenmiş cümlelere denir
96dilek kipleriyle çekimlenen cümlelere ne ad weririlr?
Dilek_istek kipi
97)güven cümlesiyle ilgili cümle kullanınız
Babam doğum günümü hiç unutmaz
98)abartma cümlesiyle ilgili cümle kullanınız
Ayyyyy!şunun tipine bak
100)tanım cümlesi nedir?
Bir warlığın ne olduğunu bldiren cümlelere denir

*